DEODORANT (ANTİPERSPİRANT) NEDİR?
Ter salgılanmasını azaltmaya ve ter kokusunu önlemeye yarayan kozmetik ürünlerdir. Sprey, stick, roll-on, aerosol gibi çeşitleri bulunur. Etki mekanizmaları iki şekildedir; birincisi deodorant içindeki aktif maddenin cildin yüzeyindeki nem ile birleşip çözünmesi, jel haline gelmesi ve belirli bir süre terlemeyi azaltması, ikincisi de içinde bulunan etil alkol ile kötü kokuya sebep olan bakterileri öldürmesi şeklinde olur. İçinde bulunan alkol, çabuk buharlaştığı için nem hissini azaltır ve ferah hissedilmesini sağlar. İçindeki esans oranı en fazla %2'dir, bu yüzden güzel kokmak amacıyla deodorant kullanılmamalıdır. Vücuda direkt uygulanmalıdır, giysiye sıkmanın ter kokusunu önlemeyeceği gibi giysilerde lekelenmeye sebep olabilir.
Deodorantın tarihçesi çok eskiye dayanmaz. Yüzyıllar boyunca insanlar, ter kokusuyla ve terlemeyle savaşmaya çalışmıştır ancak terlemenin ve kötü kokunun kaynağı bilinemediğinden önleyici madde hazırlanması gecikmiştir. Sabunun bulunuşu ve yaygınlaşması 18. ve 19. yüzyıllarda gerçekleştikten sonra 'kötü koku önleyici' maddeler üzerine araştırmalar yapılmaya başlanmıştır. Terleme fizyolojisi, vücudun belirli bölgelerinde bulunan ter bezlerinin salgı üretmesi ve bölgelerdeki bakterilerin ter salgısı içerisinde üremesi şeklindedir.
İki çeşit deodorant satışa sunulmuştur; terleyen bölgelerdeki bakterileri öldürerek etki gösteren deodorantlar (sıradan deodorantlar) ve ter salgısını azaltıcı deodorantlar.
Bakterileri öldüren deodorantlar, içeriğinde etil alkol bulundurur. Terlemeyi azaltmaz veya önlemez. Ter salgısının kötü kokmasını engeller.
Ter salgısını azaltıcı deodorantlar, Vücutta bulunan nem ile etkileşime geçerek salgının azaltılması yönünde etki eder. Koltuk altındaki nem hissini azaltır.
İlk olarak 18. yüzyılda katı deodorantlar piyasaya sürüldü. 19. yüzyılın sonuna dek roll-on, stick, krem, ped şeklinde birçok form ortaya çıkarıldı. Aerosol teknolojisi 1950'lerde piyasaya tanıtılmaya başlandı. İlk aerosol şeklinde üretilen ürünlerde alüminyum zirkonyum bulunuyordu, 1970'lerde sağlığa zararlı olduğu fark edildi ve yasaklanmaya başlandı.
PARFÜM NEDİR?
İnsanların güzel kokmak için kullandığı, doğal özlerden veya laboratuvarda sentetik şekilde üretilebilen şişelenmiş kokulardır. Parfümlerin çoğu çiçek, bitki esansları, hayvansal maddeler, alkol, su bileşiminden oluşur. Ruj, yüz kremi, vücut kremi gibi kozmetik ürünlerinde ve kağıt ürünleri, plastik, kauçuk gibi farklı sektörlerde birçok ürünün bileşiminde mevcuttur. Alkol oranı %20 ile %30 arasında değişmektedir. Parfümün tarihçesini çok eski çağlara dayanır. İnsanlar ilk olarak güzel kokmak için reçine, bitki kabukları, bitki yaprakları ve zamkları tütsü haline getirip yakarak kullanmaya başladı. İlk parfüm yaklaşık 3000 yıl önce yaşamış olan Mısır firavunlarının mezarlarında bulunmuştur. Eski Yunan ve Romalıların parfüm yapmayı Mısırlılardan öğrendiği bilinmektedir.
Eski dönemlerde parfüm yapmak bir sanat olarak görülmekteydi. 1500'lü yıllarda Haçlı Seferleri sırasında Filistin'den Fransa'ya getirilen parfüm, Avrupa tarafından çok sevilmiştir ve popüler olmuştur. parfümde sentetik esans kullanımı Avrupa'da 1800'lü yıllarda başlamıştır.
Hemen hemen her parfüm şişesinin üzerinde yazan 'Eau de Parfum' ve 'Eau de Toilet' kavramları birçok insanın merak ettiği bir konudur.
Eau de toilet (EDT), Fransızca'da 'tuvalet suyu' anlamına gelir. Orta çağ döneminde Fransa'da yıkamak ve yıkanmak pek yaygın bir uygulama olmadığından tuvaletlere hoş kokular dökülürdü. Günümüzde ise %60-%80 alkol, %6-7 esans içeren parfümler için kullanılır.
Eau de parfum (EDP), Fransızca'da 'parfüm suyu' anlamına gelir. Eau de toilet'e göre daha kalıcıdır. Kış aylarında yaygın olarak kullanılır. İçeriğinde %20 oranında esans bulunur.
PARFÜM VE DEODORANT ARASINDAKİ FARKLAR NELERDİR?
Parfümün amacı güzel koku vermektir, deodorantın amacı ter kokusunu önlemektir.
Parfüm temiz vücuda uygulanmalıdır, deodorant her zaman kullanılabilmektedir.
Parfümde esans oranı deodoranta göre çok daha yüksektir.
Parfüm, deodoranta göre daha kalıcı bir koku verir.